Foto’s: Staatsbosbeheer

Staatsbosbeheer, zoals de naam al doet vermoeden, is een overheidsorgaan dat in 1899 werd opgericht. Nederland was ernstig ontbost en de vraag naar hout was groot. Staatsbosbeheer bracht het aantal hectare bos in Nederland weer op peil en legde veel productiebossen aan. Het was tegelijkertijd een antwoord op het tegengaan van zandverstuivingen. Staatsbosbeheer heeft momenteel te maken met bezuinigingen op het budget voor natuur en recreatie en zit volop in een omvormingsproces. Ons doel van het gesprek is te horen wat de gevolgen voor recreanten en toeristische bedrijven zijn die binnen de gebieden van Staatsbosbeheer opereren. We vroegen het directeur Sylvo Thijsen, die begin vorig jaar als nieuwe directeur is aangetreden.

Wat is de rol van Staatsbosbeheer binnen de recreatie?
Staatsbosbeheer beheert 265.000 ha natuur van en voor alle Nederlanders en kent ruim 100.000 pachtcontracten waarvan vele duizenden met recreatieondernemers. Staatsbosbeheer heeft drie divisies elk met zijn eigen divisiedirecteur: 1) Grond & Gebouwen 2) Beleven & Benutten en 3) Beheer & Ontwikkeling. De afdeling Beleven & Benutten heeft de meeste raakvlakken met recreatie en toerisme. Binnen deze afdeling wordt samen met de recreatieondernemer gekeken naar de plannen voor nieuwe activiteiten op de terreinen van Staatsbosbeheer en voor samenwerkingsverbanden. Hier worden de mogelijkheden onderzocht welke exploitatiemogelijkheden er zijn in de natuur.

De meesten onder ons kennen de bekende buitencentra, negen in getal, verdeeld over ons land waar de verbinding wordt gelegd tussen de natuur en de bezoekers die de natuur willen beleven. Sylvo Thijsen: “De Buitencentra fungeren als startplek voor een compleet verzorgd dagje uit. Hier kom je in aanraking met de natuur. Via onze website laten wij zien wat er allemaal mogelijk is aan excursies en wat er te beleven valt. Op de website kan je je aanmelden voor Buitenleven nieuws, bijvoorbeeld voor de gratis catalogus of de nieuwsbrief over onze activiteiten.”

Moet Staatsbosbeheer zijn eigen broek ophouden?
“Staatsbosbeheer is een verzelfstandigde overheidsorganisatie die ook te maken heeft met minder publiek geld. Het gaat dan vooral om minder geld voor de recreatie-infrastructuur zoals wandelpaden en fietswegen. Staatsbosbeheer zal daarom op zoek moeten gaan naar meer inkomsten en andere verdienmodellen om de voorzieningen in stand te houden. Er zal beslist niet puur vanuit een winstoogmerk activiteiten ontwikkeld worden. Wel gaan we graag met ondernemers in gesprek die plannen hebben waarmee we onze terreinen aantrekkelijk kunnen houden en waarmee we in kunnen spelen op recreatieve trends.

Pas dit jaar is er de nieuwe afdeling “Beleven & Benutten” in het leven geroepen. Hierin valt alles wat met recreatie te maken heeft. Denk bijvoorbeeld aan samenwerkingscontracten met derden, locatie ontwikkeling, excursies van de Grote Vijf, de buitencentra en ook de verhuur van de natuurkampeerterreinen. Zo hebben wij ook een samenwerking met ondernemers die klimbossen en buitensportactiviteiten exploiteren. Wij zoeken juist de samenwerking met innovatieve ondernemers.”

Wandelen en fietsen moeten weer spannend worden
“Natuur is om van te genieten, in te wandelen, te sporten of vakantie in te vieren. Als we kijken naar de favoriete vrijetijdsactiviteiten van de Nederlander dan staat wandelen op de eerste plaats, gevolgd door funshoppen met fietsen als goede derde. Wat veel ondernemers niet weten is dat op onze terreinen veel culturele festivals plaatsvinden. Ook zijn in onze natuurgebieden vaak “eigen” vrijwilligers aan het werk met o.a. excursies, rondleidingen maar ook ondersteuning bij culturele manifestaties. Zo hebben wij zelfs in kwetsbare natuurgebieden op de Waddeneilanden enkele grote festivals zoals het meer dan bekende Oerol op Terschelling en de ‘Into The Great Wide Open’ op Vlieland. Er kan veel meer dan je denkt, als je het maar zorgvuldig doet.

Veel ondernemers zijn voor een groot gedeelte van hun omzet afhankelijk van wat er op onze terreinen gebeurt. In veel gevallen is de natuur namelijk de attractie waarvoor de toeristen naar de betreffende locatie trekken. Er liggen enorm veel hotels in onze mooie bossen en wat te denken van al die landgoederen? Wie een bijzondere overnachting wil, kan terecht in een van de 57 buitenleven woningen, gelegen op de meest bijzondere locaties midden in de natuur.

Welke nieuwe ontwikkelingen mogen we verwachten?
“Staatsbosbeheer is beslist geen concurrent van de recreatieondernemer maar meer een facilitator of een samenwerkingspartner. Zonder onze bossen, duinen en landschappen zijn er geen toeristen en valt er ook niks te verdienen. In het buitenland is het normaal dat zo’n 4 tot 12% van de omzet (National Parks in Noord-Amerika) terugvloeit naar het natuurgebied. De agrarische pacht is goed geregeld in Nederland maar ten aanzien van recreatie en toerisme moet nog veel gebeuren. Uiteraard ontvangen wij wel pachtsommen maar die staan niet in verhouding tot wat men bereid is te betalen voor dergelijke voorzieningen.

Ook van de toeristenbelasting die naar de gemeentekassen vloeit zien wij niets terug. Terwijl de recreanten dikwijls op onze terreinen verblijven. Kijken we naar onze huidige buitencentra dan willen wij terug naar onze roots. We zullen de educatieve en maatschappelijke functie meer inhoud geven met beer beleving en dat kunnen we breed invullen. We zullen ons minder bezighouden met retail activiteiten waarin we het idee hebben iets te ver te zijn doorgeschoten.

Binnen onze nieuwe horecaformule “Buitengewoon Lekker” geven wij de ondernemer veel vrijheid om dit naar eigen believen in te vullen. We denken aan een brand compliance ontwikkeling met auditprogramma’s op basis van eigen gedefinieerde kwaliteitsnormen. We gaan vooral ook kijken naar de trends in de markt en zoeken daar gepaste ondernemers bij die hier op in willen spelen. Wie plannen heeft kan zich uiteraard bij ons melden. Een nieuwe innovatie moet passen binnen bepaalde kaders en uiteraard aantrekkelijk zijn voor de consument!”

Dit redactionele artikel is tot stand gekomen met medewerking van Sylvo Thijssen – directeur Staatsbosbeheer – www.staatsbosbeheer.nl

PS: Meer over Staatsbosbeheer en samenwerking met commerciële partners? Ga dan mee op #2daagse studiereis Open Your Eyes op dinsdag 10 en woensdag 11 maart 2015!