Bezoekers bewaren mooie herinneringen aan oudste pretpark van Nederland

Ruim vijf jaar geleden was De Waarbeek niet meer dan ‘een kerkhof vol oude kermisspullen’. Maar het negentig jaar oude familiepretpark werd helemaal opgeknapt en mag zich nu verheugen in een grote belangstelling van het publiek. “De kracht was een tijdje uit het park, maar is weer helemaal terug”, zegt directeur Arijan van Bavel, terugblikkend op het afgelopen seizoen.

Voor het jubileum had hij graag een nieuw schommelschip in De Waarbeek gehad. Geen kolos, slechts een kleintje. Maar het werden twee opblaasbare speeltoestellen: de Stoere Stormbaan en Twekky’s Reuze Glider. “Een bescheiden schommelschip is inderdaad een grote wens van me”, geeft parkdirecteur Arijan van Bavel toe. “Maar die moet op onze weg komen. Het moet namelijk een goed tweedehandsje zijn. Een nieuwe past niet bij onze nostalgische sfeer en niet in ons budget. Nu hebben we ons negentigjarig bestaan luister bijgezet met een tien meter lange stormbaan en een zes meter hoge glijbaan. Het leuke van deze gigantische luchtkussens is dat ze zijn uitgekozen door onze bezoekers. Zij gaven aan dat ze graag iets actievere attracties op het park zagen. De Waarbeek neemt voortdurend bezoekersenquêtes af en dit was een terugkerend onderwerp. Ik vind het geweldig dat we deze wens hebben kunnen honoreren.”

Pretpark met geschiedenis
Arijan van Bavel is naast directeur ook eigenaar van De Waarbeek in Hengelo, het oudste pretpark van Nederland. De geschiedenis van het park voert terug tot 1924. In dat jaar gingen op Eerste Paasdag de deuren open van theehuis De Waarbeek. Bij het theehuis lag een Engelse tuin met een roeivijver en een kleine speeltuin. Andere bekende pretparken in Nederland ontstonden pas in het decennium daarna. De kiem voor de Efteling werd in 1933 gelegd, met een sportpark en een speeltuin. Duinrell ging in 1935 open voor het publiek. Het landgoed had een theehuis en een speeltuintje. Een jaar later – in 1936 – werd met een theehuis met terras de basis gelegd voor wat nu Avonturenpark Hellendoorn is.

Het negentigjarig bestaan van De Waarbeek werd in het voorjaar gevierd. Voor de bijzondere verjaardag nodigde Van Bavel de burgemeesters van alle gemeenten in Twente uit. Ze mochten ieder negentig inwoners meenemen naar het feest. “Het was heel wonderbaarlijk hoe de burgervaders dat oppakten. Er waren burgemeesters die de uitnodiging doorspeelden naar de Voedselbank of de basisscholen, de burgemeester van Hengelo vroeg zijn inwoners via Twitter wie voor het gratis dagje uit in aanmerking moesten komen en de burgemeester van Almelo regelde hoogstpersoonlijk de busjes.”

Investeren in veiligheid, vernieuwing en verf
Tijdens de jubileumviering in het Twentse familiepretpark werd het Familie Smitplein onthuld. “Daarmee hebben we de gebroeders Gerard en Henk Smit geëerd. Zij zijn de nazaten van Jan Hendrik en Herman Smit, die in 1924 met De Waarbeek begonnen. Halverwege de jaren vijftig werden de eerste mechanische kermisattracties geplaatst. De familie Smit heeft het pretpark decennia lang gerund. Het park, het restaurant en de camping gingen steeds over van vader op zoon. Maar Gerard en Henk vonden geen opvolgers, waarna mijn zakenpartner Joris Bengevoord en ik De Waarbeek in 2009 overnamen.”

Die overname was zeker niet meteen in kannen en kruiken, geeft Arijan van Bavel toe. “‘Het is een kerkhof vol oude kermisspullen’, was de schrikreactie die door mijn hoofd schoot toen ik het park voor het eerst zag. We namen het bedrijf toch over en begonnen meteen met het wegwerken van achterstallig onderhoud. We stopten geld in veiligheid, vernieuwing en heel veel verf. Nadat we de grootste achterstanden hadden weggewerkt, investeerden we in onze medewerkers. Want geen enkele bezoeker zegt: ‘O, wat draait die zweefmolen goed’, maar wel: ‘Wat is het personeel hier vriendelijk’.”

Een plek vol herinneringen
“Veel van onze attracties zijn minstens vijftig jaar oud, maar draaien nog steeds zonder problemen en met de veiligheidseisen van nu. In ons nostalgische park staat één van de oudste nog werkende achtbanen ter wereld. De Rodelbaan werd in 1930 door het park zelf gebouwd en doet ons het meest beseffen dat De Waarbeek al zo oud is. Want als er eens een schroef of bout kapot is, hebben we een probleempje. Die vooroorlogse schroefmaat is niet meer gangbaar. Dan moet onze technische man stad en land aflopen om zo’n bout te vinden.”

De beslissing in 2009 om De Waarbeek ondanks alle twijfels tóch over te nemen viel toen Arijan van Bavel en Joris Bengevoord ontdekten hoe verbonden veel mensen uit de omgeving zich voelen met het park. “In De Waarbeek gaven ze elkaar voor het eerst een kusje in de rups, gingen ze samen in de Rodelbaan of vierden ze hun bruiloft in het zalencentrum”, schetst Van Bavel de bijzondere band van veel Twentenaren met het familiepark. “We krijgen nogal wat bezoekers die hier al kwamen met hun ouders en nu weer komen met hun eigen kinderen en kleinkinderen. Door alle herinneringen wordt deze plek door iedereen omarmd. Dat voelden wij toen we op het punt stonden De Waarbeek over te nemen. Die kracht was een tijdje uit het park, maar is weer helemaal terug.”

Steeds weer nieuwe uitdagingen
Voor de derde keer is De Waarbeek ook in de kerstvakantie open. “In 2012 was WinterWaarbeek een proef. Dat werd een onverwacht succes”, vertelt Arijan van Bavel. “Daarom wordt ons park ook komende kerstvakantie weer een nostalgische winterkermis met duizenden lampjes en kampvuren waarboven marshmallows geroosterd kunnen worden. En waar de Kerstman op bezoek komt en de hele familie in een levensgrote sneeuwbol op de foto kan.”

Van Bavel verwierf als Adje nationale bekendheid door zijn wekelijkse optreden in het televisieprogramma Mooi Weer De Leeuw. Daarvoor was hij lid van De Enig Echte Efteling Fanfare, waar hij de lyra – een soort xylofoon – bespeelde, maar zich vooral op een komische manier met de bezoekers bemoeide. “Parkdirecteur zijn is toch leuker dan lyra-speler”, lacht hij als we vragen naar zijn voorkeur. “Muzikant zijn in de Efteling was geweldig, maar na vijf jaar was het ook wel klaar. De Waarbeek leiden is een fantastisch avontuur met steeds weer nieuwe uitdagingen.”

Auteur: Adri van Esch (www.parkplanet.nl en www.adrivanesch.nl)
Foto’s: De Waarbeek